Yuxu fazaları. Bacarıqlı insanlar gündə neçə saat yatır?

                               Neçə yuxu fazası vardır? Və yuxu fazaları nə üçün önəmlidir ?

                                     

   Yuxunu anlamaq istəyiriksə, ilk növbədə onu müəyyənləşdirməliyik. Ancaq görünən odur ki, biz insanlar da daxil olmaqla minlərlə müxtəlif heyvan növünün hər gün saatlarla etdiyi bu davranışı izah etmək asan deyil. Merriam-Webster lüğəti yuxunu "gözlərinizin və şüurunuzun bağlı olduğu təbii istirahət vəziyyəti" olaraq təyin edir. Bu, ictimaiyyətə yönəlmiş və elmdə o qədər də əhəmiyyəti olmayan  bir tərifdir.İnsanların əksəriyyəti gün ərzində bütün yuxu ehtiyaclarını tək və fasiləsiz yuxudan almasına baxmayaraq; yuxu rejiminin müxtəlif fazaları var.Onları iki böyük kateqoriyaya ayırmaq mümkündür: birfazalı (monofazlı) yuxu və polifazalı  yuxu.Birincisi,  tez-tez rast gəlinən   gündə bir dəfə yatmaq davranışıdır. Həmçinin "saf monofaz yuxu", "kvazzi monofaz yuxu" və "yarı monofaz yuxu" kimi alt başlıqlara malikdir. İkincisi, çoxfazalı, yəni çoxfazalı yuxuda fərd gün ərzində daha qısa müddət ərzində bir dəfədən çox yatır.

 Polifazalı yuxu 6 əsas hissədən ibarətdir :

1) Fasiləli yuxu (Çətinlik: Asan, Müddət: 7 saat)

Bu, öyrəşmək üçün ən asan yuxu rejimidir. Yuxunun ümumi miqdarı 7 saatdır. Aralarında minimum 3 saat vaxt fərqi olan 3,5 saatlıq iki yuxudan ibarətdir.

2)Siesta (Çətinlik: Asan, Müddət: 6,5 saat)

Siesta adətən İspan/Meksika filmlərində gördüyümüz yuxu tərzidir. Gecə 5 saat yuxu və günortadan sonra 1,5 saat ikinci yuxudan ibarətdir.

3)  Everyman (Çətinlik Səviyyəsi: Orta, Müddət: 5 saat 10 dəqiqə)

Bu yuxu rejiminə uyğunlaşma əvvəlkilərdən bir az daha çətindir. Gecə 4,5 saatlıq uzun yuxudan, gün ərzində 20 dəqiqəlik 2 qısa yuxudan ibarətdir.

4)İkimərkəzli yuxu (Çətinlik: Orta, Müddət: 5 saat 20 dəqiqə)

Bu yuxu rejimi axşam 3 saat 20 dəqiqə və səhər 1 saat 40 dəqiqə olmaqla iki mərkəzi yuxudan və gün ərzində 20 dəqiqəlik qısa yuxudan ibarətdir.

5) 3-Mərkəzli yuxu (Çətinlik Səviyyəsi: Çətin, Müddət: 4,5 saat)

Bu yuxu rejimi gün ərzində yayılmış 3 saat yarımlıq yuxudan ibarətdir.

6) Uberman  (Çətinlik Səviyyəsi: Çox çətin, Müddət: 2 saat)

Bu, mümkün olan ən çətin yuxu rejimidir. Gün ərzində yayılmış 6 qısa 20 dəqiqəlik yuxudan ibarətdir.

Bəs dünyaca məhşur bacarıqlı insanlar neçə saat yatır ? 

Tomas Edison yuxunun vaxt itkisi olduğunu düşünür və qısa yuxulara üstünlük verirdi. Leonardo da Vinçi də belədir, əslində çoxfazalı yuxunun başqa adı da Vinçi yuxusudur.Freyd gecə saat 12:30-dan 6:30-a qədər cəmi 6 saat yatırdı. Bunun yüksək dozalı kokainlə özünümüalicə təcrübələri ilə bağlı olduğu düşünülür.Nikola Tesla cəmi iki saat yatıb.Yahoo CEO-su Marissa Mayer Google-da işlədiyi müddətdə işdə ən uzun müddət qalan menecerlərdən biri kimi məşhurlaşmışdı və bəzi həftələrdə 130 saata qədər işlədiyini açıqlayıb. Guardian qəzetinə verdiyi müsahibədə o, gündə ən çox 4-6 saat yatdığını bildirib. Bu ümumilik onların uğurlarının sirri ola bilərmi? Xeyr.Dahi ilə yuxu müddəti arasında birbaşa əlaqə yoxdur. Deməli, az yatanlar daha ağıllı deyillər. Eynilə, daha çox yatanların zəkaları aşağı deyil. Halbuki gördüyü böyük elmi, bədii və fəlsəfi işlərə görə ziyalı sayılan insanların az bir hissəsi müvəqqəti də olsa, yuxularını daha qısa müddətə idarə etmişlər. Bunun səbəbi isə həmin insanların məhsuldarlıq həddini aşması, buna görə də gün ərzində aktiv olduqları saatların sayını mümkün qədər artırmağa çalışıblar. Bununla belə, qısa və ya kəsilmiş yuxu rejimi bütün dahilərin tətbiq etdiyi yuxu modeli deyil.